Qua nhiều niên đại, Sông Columbia đã xoáy mòn đá núi lửa của Dãy núi Cascade thành một vết đứt sâu, gần như sâu bằng mặt biển. Sự xoáy mòn cuối cùng xảy ra trong Các trận lụt Missoula trong Thời kỳ băng hà khoảng 13.000 năm trước đây. Sự kiện địa chất mới đây nhất là Vụ lở núi Bonneville trong thập niên 1700, một sự kiện được nhắc đến trong các câu truyện cổ tích địa phương của người bản thổ Mỹ như truyện "Chiếc cầu của các vị thần" (Bridge of the Gods).

Hẻm núi phía tây có nhiều loại tùng bách, phong lá to, cây dương, cây tần bì Oregon, và phong lá nho. Hẻm núi phía đông là nơi sinh sống của phong lá to và cây sồi Garry. Mức độ rộng lớn của độ cao và lượng mưa trong hẻm núi tạo nên một tập hợp đa dạng các hệ sinh thái từ rừng mưa ôn đới ở Hẻm núi Oneonta (có lượng mưa trung bình hàng năm là 75 inch [1.900 mm]) đến đồng cỏ Celilo (có lượng mưa trung bình hàng năm là 12 inch [300 mm]). Một số lớn đa dạng các loại hoa dại bản thổ sinh sôi nảy nở khắp hẻm núi.

Hẻm núi này đã giúp con người sinh sống tại đây trên 13.000 năm. Bằng chứng tồn tại của người Folsom và Marmes là những người đã băng qua Cầu đất liền Bering từ châu Á đã được tìm thấy trong những lần khai quật khảo cổ. Các cuộc khai quật gần Thác Celilo cách The Dalles vài dặm về phía đông đã chứng minh rằng con người đã chiếm khu vực đánh cá hồi lý tưởng này khoảng 10.000 năm.

Ngoài vẻ đẹp tự nhiên, hẻm núi này cũng cung cấp một hành lang giao thông cực kỳ quan trọng. Người bản thổ đã có thể du hành qua Hẻm núi để trao đổi mua bán tại Thác Celilo, cả trên sông và trên Đèo Lolo bên phía bắc của Núi Hood; người Mỹ theo sau các con đường tương tự khi đến định cư trong vùng này và sau đó thành lập đường tàu thủy chạy bằng hơi nước và đường xe lửa qua hẻm núi. Xa lộ Sông Columbia được xây vào đầu thế kỷ 20 là xa lộ trải nhựa chính đầu tiên trong vùng Tây Bắc Thái Bình Dương và vẫn còn nổi tiếng vì phong cảnh đẹp của nó.

Hẻm núi là một trong các chỗ vui chơi giải trí được ưa chuộng nhất trong vùng Tây Bắc Thái Bình Dương. Áp suất không khí giữa phía tây và phía đông khác nhau tạo nên hiệu ứng gió luồng trong vết đứt sâu của hẻm núi và sinh ra luồng gió có vận tốc 35 dặm một giờ (56 km/h) làm cho nơi đây thành một trong các nơi lướt ván bằng diều (kiteboarding) và lướt sóng bằng gió (windsurfing) nổi tiếng và tốt nhất trên thế giới.

Hẻm núi cũng là nơi tập trung rất nhiều thác nước trong Tây Bắc Thái Bình Dương với con số là trên 77 thác nước chỉ tính riêng phía bên tiểu bang Oregon. Nhiều thác nằm dọc theo Xa lộ Sông Columbia bao gồm Thác Multnomah nổi tiếng cao 620 ft (188 m) thường được cho là thác nước chảy quanh năm và cao hạng nhì tại Hoa Kỳ.

Tháng 11 năm 1986, Quốc hội Hoa Kỳ đã công nhận vẻ đẹp độc đáo của hẻm núi bằng việc biến nó thành Khu vực Ngắm cảnh Quốc gia đầu tiên của Hoa Kỳ (U.S. National Scenic Area).